Ս.թ. սեպտեմբերի 13-17-ն ընկած ժամանակահատվածում ադրբեջանական զինված ուժերի կողﬕց դարձյալ խոշոր տրամաչափի գնդացիրներից գնդակոծվել են Հայաստանի Հանրապետության Տավուշի մարզի սահմանաﬔրձ ` Չինարի, Բաղանիս, Կոթի, Վազաշեն, Ոսկևան, Բերքաբեր, Այգեհովիտ գյուղերը, իսկ սեպտեմբերի 15-ի երեկոյան գնդակոծվել է նաև Վայող Ձորի Արենի գյուղը:    Չինարի գյուղում տեղի ունեցած կրակոցների հետևանքով ﬖասվել է գյուղի մանկապարտեզը, այն պաշտպանող պատը, ինչպես նաև քաղաքացիական բնակիչների տներ: Կոթի գյուղում վիրավորվել է քաղաքացիական անձ (Սուրեն Սեփխանյանը), ﬖասվել են բազմաթիվ տնտեսություններ, դպրոցների և մանկապարտեզների վրա կան բազմաթիվ կրակոցների հետքեր։ Տեսանյութերից ակնհայտ է, որ գնդակոծությունները կատարվում են ցերեկային ժաﬔրին, երբ երախաները գտնվում են դպրոցում, մանկապարտեզում կամ բակում: Այս գործողությունները վկայում են մարդու իրավունքների և ﬕջազգային մարդասիրական իրավունքի նորﬔրի խախտուﬓերի մասին, քանի որ գնդակոծություններն անﬕջականորեն ուղղված են քաղաքացիական բնակչության, մասնավորապես, երեխաների դեմ՝ նպատակ ունենալով ﬖաս պատճառել վերջիններիս, ստեղծել սարսափի և տագնապի մթնոլորտ: Մասնավորապես, «Երեխայի իրավունքների մասին» կոնվենցիայի շրջանակներում մասնակից պետությունները պարտավորվել են հարգել ﬕջազգային մարդասիրական իրավունքի նորﬔրը և առանձնահատուկ պաշտպանության ներքո առնել երեխներին: Բացի դրանից, նույն նորﬔրի համաձայն, կրթական հաստատությունների գրավումը, ոչնչացումը կամ դրանց դիտավորյալ ﬖաս պատճառելը ոչ ﬕայն արգելվում է, այլև ենթակա է պատշաճ իրավական ընթացակարգերով քննության:  Ուշագրավ է, որ 2017 թվականին Հայաստանը ﬕացել է «Ապահով դպրոցների հռչակագրին» որի նպատակն է պաշտպանել կրթական հաստատությունները ռազմական հարձակուﬓերից և զենքի կիրառուﬕց։ Ըստ այդմ, Հայաստանը, ի թիվս 81 այլ երկրների, կարևորում է երեխաների, ուսանողների և ուսուցիչների պաշտպանվածությունը զինված կոնֆլիկտների ժամանակ և դատապարտում կրթական հաստատությունների նկատմամբ ցանկացած տեսակի ռազմական ոտնձգությունները։ Հարկ է նշել, որ դեռևս 2017 թվականին ՄԱԿ-ի Գլխավոր քարտուղար Անտոնիո Գուտերեշը, հետագայում նաև Երեխաների և զինված հակամարտությունների հարցերով Գլխավոր քարտուղարի հատուկ ներկայացուցիչը, ինչպես նաև Մարդու իրավունքների գերագույն հանձնակատարը կոչ են արել պետություններին ստորագրել «Ապահով դպրոցների հռչակագիրը»: Ցավոք սրտի, Ադրբեջանը ﬕնչ օրս չի ﬕացել «Ապահով դպրոցների հռչակագրին», ինչը վկայում է այս պետության կողﬕց երեխաների անվտանգության հարցերին առնչվող, ﬕջազգային հանրության կողﬕց ընդունված և պաշտպանվող արժեքների հանդեպ վերաբերմունքի մասին։ Մենք խստորեն դատապարտում ենք յուրաքանչյուր տեսակի ռազմական ոտնձգություն քաղաքացիական անձանց և հատկապես երեխաների նկատմամբ, և հրավիրում ենք ﬕջազգային հանրությանը գնահատական տալու նշված խախտուﬓերին՝ գործի դնելով համապատասխան իրավական ﬔխանիզﬓերը և բացահայտելու նմանօրինակ քաղաքականության հակահումանիստական  էությունը։  Միևնույն ժամանակ, վերահաստատում ենք ﬔր կամքը աշխատելու հանուն երեխաների բարեկեցության և անվտանգ կյանքի։ 1.«Պահապան զարգացման հիﬓադրամ» 2.«Հույսի կամուրջ» ՀԿ 3.«Հայաստանի մանուկներ հիﬓադրամ» 4․«Հայաստանի մանուկներ հիﬓադրամ» (COAF) 5.«ՀՕՖ-ի Երեխաների աջակցության կենտրոն հիﬓադրամ» 6.«Սոցիալական արդարություն» ՀԿ 7.«Ընտանիք և համայնք» ՀԿ 8.«Աստացոլք» ՀԿ «Տավուշի հոգևոր վերածնունդ հիﬓադրամ» 10.«Մանկական զարգացման հիﬓադրամ» 11.«Լույսի աշխարհ» ՀԿ
 12.«Պարգևում ենք Ժպիտ» ՀԿ
 13.«Նանե» բարեգործական ﬕություն ՀԿ 14.«Պրոգրես» ՀԿ 15.«Համայնքի Զարկերակ» ԵՀԿ 16.«Ջահ Զարգացման Հիﬓադրամ» 17.«Տարածքային զարգացման և հետազոտությունների կենտրոն» ՀԿ 18.«Հուսո Ճանապարհ» ՀԿ 19. «Հայ մայրեր» բարեգործական հասարակական կազմակերպություն 20․   «Փրոջեքթ Հարմոնի 21. «Տաթևիկ» ՀԿ 22. «Վերադարձ և պաշտպանություն» ՀԿ 23. «Սոցիալ-հոգեբանական և վիճակագրական կենտրոն» ՀԿ 24. «Մեղրու կանանց ռեսուրս կենտրոն» ՀԿ 25․ «Հայկական Կարիտաս 26. «Համայնքային համախմբման և աջակցության կենտրոն» ՀԿ 27. «Կապանի կանանց ռեսուրս կենտրոն» ՀԿ 28. «Խարիսխ» ՀԿ 29. «Խարիզմա» ՀԿ 30. «Ընդդեմ իրավական կամայականության» ՀԿ 31. «Էմմանուել» ՀԿԵ ՀԿ 32. «Զանգակատուն» ՀԿ 33. «Արﬕնե» ՀԿ 34. «Առավոտ» ՀԿ 35. «Արեգունի սոցիալական զարգացման» ՀԿ 36. «Աբովյանի երեխաների աջակցության կենտրոն» ՀԿ «Ֆրանս-հայկական զարգացման հիﬓադրամ 38.. «ՍՕՍ մանկական գյուղե»ր 39. «Ներդաշնակ հասարակություն» սոցիալական աշխատողների ասոցիացիա 40. «Նագաշյան» երեխաների աջակցության կենտրոն 41. «Մանկական զարգացման հիﬓադրամ» 42. «Հյուﬔն դիգնիթի ընդ փիս» 43. «Հայ ժողովրդավարական ֆորում» 44. «Կանանց ռեսուրսային կենտրոն» 45. «Դպրոց-կենտրոնների ﬕություն» 46. «Արևամանուկ» ընտանիքի և երեխայի խնամքի հիﬓադրամ