ՀՀԿ խոսնակ Էդուարդ Շարմազանով․ ուղեցույց ապագա հայ պատմաբանների համար․
«1994-2020թթ. Արցախի 12.000 քառ.կմ տարածք հայ ժողովրդի վերահսկողության տակ էր՝ Արաքսից մինչեւ Քարվաճառ։
Հայն էր տերը Արցախ աշխարհի։
Այնքան էր տեր,որ Նիկոլի հետ ինքնամոռաց Շուշիում քոչարի էր պարում։
2019-ի օգոստոսին Ստեփանակերտում Նիկոլը բացականչեց՝ Արցախը Հայաստան է եւ վերջ։
Նիկոլը ասեց դա՝բերելով պատերազմ եւ աղետ։
Պատերազմի ընթացքում ՝հոկտեմբերի 19-ին Նիկոլը հրաժարվեց Շուշին հայկական վերահսկողության տակ պահելու ռուսական առաջարկությունից,որի հետեւանքով հազարավոր նոր զոհեր ու ահռելի տարածքային կորուստներ ունեցանք։
Արդյունքում ,Նիկոլն անհամեմատ ավելի վատ պայմաններով ստորագրեց 2020-ի նոյեմբերի 9-ի աղետալի հայտարարությունը։
2020-ի դեկտեմբերին Նիկոլը ադրբեջանցուն բերեց կանգնեցրեց Սյունիքի գլխին։
Մի քանի ամիս անց Նիկոլի լուռ համաձայնությամբ Գորիս-Կապան ճանապարհի 21 կմ անցավ Ադրբեչանի վերահսկողոպթյան տակ։
2021-ի մայիսին նրա լուռ համաձայնությամբ ադրբեջանցիներն առանց կրակոցի գրավեցին ՀՀ ինքնիշխան տարածքի 41 քառ.կմ տարածքը։
Նիկոլն էլ հայտարարրեց,որ չի պատրաստվում Սեւ լճի 30 տոկոսի համար պատերազմ մղել։
2021-ի հունիսին նա գնաց ընտրության Շուշիի ու Հադրութի դեօկուպացիայի ու Արցախի անջատում՝հանուն փրկության թեզերով։
Բայց 2022-ին նա արդեն հայաթափեց Լաչինն ու Աղավնոն։
2022-ի սեպտեմբերին պատերազմով զիջեց ՀՀ ինքնիշխան տարածքի 150 քառ.կմ։
2022-ի հոհտեմբերի 6-ին Պրահայում Նիկոլը ճանաչեց Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը 86.6 հազար քառ.կմ տարածքով՝Արցախն էլ ներառյալ։
Դրանից երկու ամիս անց Ադրբեջանը սկսեց Արցախի շրջափակումը։
2023-ի սեպտեմբերի 19-20-ին Ադրբեչանը նախաձեռնեց նոր պատերազմ Արցախի դեմ։
Նիկոլն ուղիղ եթերում հայտարարեց,որ ինքը չի խառնվելու ու «չի ներքաշվելու պատերազմի մեջ»՝ դառնալով Արցախի հայ բնակչության կոտորածի հանցավոր դիտորդը։
2023 սեպտեմբեր -հոկտեմբեր -ին Նիկոլի հանցավոր անգործության պայմաններում հայաթափվեց Արցախը։
Այն Նիկոլի,որն ասում էր Արցախը ՝Հայաստան է եւ վերջ։
2023-ի աշուն՝ Նիկոլը Հայաստանը դարձնում է մեծ տերությունների բախման կենտրոն ՝բռնելով թուրք-նատօական ծայրագավառ դառնալու անփառուպակ ուղին։
Նիկոլը ջարդեց հայի ողնաշարը։
Ու դա արեց նպատակային։
Ահա այն ամենը,ինչ պետք է իմանալ այս շրջանի Նիկոլի հանցավոր գործունեության մասին։
Իմացեք սեփական պատմությունը,որ նոր նիկոլներով չգայթակղվեք»։
