«Փաստ» օրաթերթը գրում է. «Նախօրեին ուշադրություն գրավեց մի իրադարձություն, որը, կարելի է ասել, վկայում է պետական և համայնքային իշխանական մարմինների միջին և ցածր օղակների ծառայողների շրջանում խմորվող լուրջ դժգոհությունների մասին: Բայց ամենը՝ ըստ հերթականության:

Հասկանալի է, որ հանրության հիշատակված շերտի դժգոհությունները պայմանավորված չեն իշխող խմբի վարած քաղաքականության ու դրա հետևանքով ձևավորված անվտանգային սպառնալիքների, տարածքային կորուստների ու նոր զիջումների հետ: Հայաստանում նման բաները, կարծես, մի զգալի մասի դժգոհությունը չեն հարուցում: Տվյալ պարագայում դժգոհությունը սոցիալական է: Օրվա հացի փողի խնդիր: Ահավասիկ, Հայաստանի պետական հիմնարկների, ՏԻՄ-երի և հանրային ծառայությունների աշխատողների արհեստակցական կազմակերպությունների ճյուղային հանրապետական արհմիության խորհուրդը նամակով դիմել է Հայաստանի կառավարությանը, Հայաստանի Ազգային ժողովին: 

Նամակն սկսվում է բավականին խոսուն արտահայտությամբ. «Հայտնի է, որ պետական և համայնքային միջին և ցածր օղակների ծառայողների վարձատրությունը շարունակում է մնալ ցածր և չի բավարարում կենսապահովման բազային կարիքները հոգալու համար։ Պետական ոլորտում միջին աշխատավարձը (մինչև հարկումը), ըստ վիճակագրական տվյալների, կազմում է շուրջ 360 000 դրամ։ Սակայն ակնհայտ է, որ տվյալ թիվը գոյացել է պետական կառավարման ու պաշտպանության ոլորտներում բարձրաստիճան պաշտոնյաների բարձր վարձատրության հաշվին»:

Ոչ պակաս հետաքրքրական է շարունակությունը. «Վերջին անգամ պետական աշխատողների բազային աշխատավարձը բարձրացվել է 2023 թվականի հունվարի 1-ից՝ սահմանվելով 83200 դրամ։ Միաժամանակ, «Պետական պաշտոններ և պետական ծառայության պաշտոններ զբաղեցնող անձանց վարձատրության մասին» ՀՀ օրենքով սահմանված է, որ բազային աշխատավարձը չի կարող գերազանցել նվազագույն աշխատավարձի 120 տոկոսը։ Նվազագույն աշխատավարձը նույնպես բարձրացվել է 2023 թվականից՝ սահմանվելով 75 000 դրամ։ Վերոնշվածից բխում է, որ պետական պաշտոն և պետական ծառայության պաշտոն զբաղեցնող անձանց բազային աշխատավարձի պատշաճ բարձրացման նախապայմաններից է նվազագույն աշխատավարձի բարձրացումը։

2024թ. 2-րդ եռամսյակում, համաձայն Վիճակագրական կոմիտեի տվյալների, նվազագույն սպառողական զամբյուղի արժեքը, որը հաշվարկված է ըստ ՀՀ առողջապահության նախարարության կողմից մշակված մեթոդաբանության, կազմել է 77 065 դրամ, ինչը նույնիսկ ավելին է, քան նվազագույն աշխատավարձը»։

Պետք չէ տնտեսագետ լինել՝ հասկանալու համար, որ դա անբավարար է՝ Հայաստանում, առավել ևս՝ «Նիկոլի թվի» Հայաստանում ծայրը ծայրին հասցնելու համար: Առավել ևս, եթե նկատի ունենանք, որ, այսպես կոչված, «նվազագույն սպառողական զամբյուղով» կամ դրանում հաշվարկված եղածչեղածով ապրել ընդհանրապես անհնար է: Հնարավոր է միայն քաղցից չմեռնել:

Բայց չշեղվենք: Նամակի շարունակության մեջ, ընդհանուր առմամբ, հենց դրա մասին էլ խոսվում է՝ նշումով, որ սահմանված նվազագույն աշխատավարձը, ինչպես նաև բազային աշխատավարձով վարձատրությունը բավարար չեն՝ ընտանիքի նվազագույն ծախսերը հոգալու համար: Առավել ևս, եթե կամ երբ մարդիկ վարկեր են փակում, վարձով են ապրում կամ ուսանողի ուսման վարձ են մուծում ու այդպես շարունակ:

Նշվում է, որ նման իրավիճակում պետական և համայնքային ծառայողները ստիպված են որոնել լրացուցիչ եկամտի աղբյուրներ՝ իրենց և իրենց ընտանիքների կենսապահովման համար, չնայած օրենքը նրանց նման հնարավորություն չի տալիս, բացառությամբ՝ գիտական, կրթական և ստեղծագործական աշխատանքների, որոնցով, նկատենք, անգամ պրոֆեսիոնալ ստեղծագործողները «տուն պահել» չեն կարողանում:

Մնում են կոռուպցիան ու «տաքսավատ անելը»: Կոռուպցիան կարող է շատ թանկ նստել, մանավանդ ցածր օղակների «անմեջք» ներկայացուցիչների համար, իսկ «տաքսավատ անելն» էլ՝ պաշտոնական աշխատաժամանակից հետո, լինում է անձնավորության հանգստի կամ քնի հաշվին: Այսինքն, առողջության: Բայց...

Փաշինյանական իշխանությունը, ինչպես հայտնի է, որոշել է տաքսիների վրա էլ ՀԴՄներ դնել: Իսկ դա նշանակում է, որ հիմնական աշխատանքից հետո ուղևորափոխադրմամբ ընտանիք պահողների մեծ մասն այլևս չի զբաղվի դրանով կամ կգերադասի չզբաղվել:

Մի փոքր «խուճուճ» ձևակերպումներով, բայց նույնն է ընդգծվում նաև արհմիութենական բողոքի նամակի մեջ. «Ողջունելով ոչ ֆորմալ տնտեսությունը հարկային դաշտ բերելու կառավարության քաղաքականությունը՝ միևնույն ժամանակ փաստում ենք, որ այն անհնարին է դարձնելու հանրային ծառայողների համար նման ծառայություններում (էլեկտրոնային հարթակի միջոցով ուղևորափոխադրումներ, նույն ինքը՝ տաքսի վարել) ներգրավվելը, ինչը իր հերթին զրկելու է նրանց անհրաժեշտ լրացուցիչ եկամտից և ավելի է մեծացնելու սոցիալական լարվածությունը»։

Ի՞նչ անել: Հասկանալի է, մարդիկ բաց տեքստով փող են ուզում, ավելի ճիշտ՝ Փանաշինյանին խնդրում են, որ իրենց աշխատավարձերը բարձրացնի: Այլապես ստացվում է, որ փաշինյանական իշխանության վերին օղակներում գերպարգևավճարվող արտոնյալներն են, իսկ ցածր օղակներում՝ «նվազագույն զամբյուղի վրա» նստածներ: Դե, սա ավանդական է՝ կուշտը սովածին մանր է բրդում...

Հարկավ, չի կարելի բացառել, որ որդեգրած նախընտրական տրամաբանության մեջ Նիկոլ Փաշինյանը «բիրիքով գնի» ցածր օղակների այս ներկայացուցիչներին՝ խոստանալով, որ նրանց աշխատավարձերը կբարձրացնի: Ի վերջո, դա իր պոտենցիալ էլեկտորատն է, դրանք հիմնականում այն մարդիկ են, որոնց աշխատանքից ազատելու սպառնալիքով ուղարկում են ընտրատեղամասեր կամ, հակառակը՝ արգելում են ելնել փողոց ու արտահայտել իրենց դժգոհությունները:»։