00:00:00

Վճռաբեկ դատարանը վարույթ է ընդունել բանակում խոշտանգման ենթարկված Ա.Հակոբյանի ներկայացուցիչ «Ընդդեմ իրավական կամայականության» ՀԿ-ի վճռաբեկ բողոքը

23:00, 30 մայիս 2018 Իրավական

Վճռաբեկ դատարանը 25.05.2018 թ որոշում է կայացրել  վճռաբեկ բողոքը վարույթ  ընդունելու մասին:  Հիշեցնենքոր  «Քաղաքացիական հասարակության ինստիտուտ» ՀԿ-ի տնօրեն Ա.Դանիելյանը և Ռիտա Հակոբյանը 11.11.2015 թ ՀՀգլխավոր դատախազին հաղորդում են ներկայացրել , որ ՀՀ զինված ուժերի զինծառայող, 1996 թծնված հունվարի 15-ին զորակոչված ԱրթուրՀակոբյանը ազգականի կողմից հայտնած տեղեկության համաձայն զորամասից տեղափոխվել է   Երևանի կայազորային հոսպիտալԱրթուրըզորամասում՝ դաժանանմարդկայինարժանապատվությունը նվաստացնող վերաբերմունքի արդյունքումձեռք է  բերել հոգեկանառողջական լուրջ խնդիրներԴեպքըորի արդյունքում  Ա. Հակոբյանը ստացել  հոգեբանական խորը տրավմատեղի է ունեցել Ագարակիզորամասում սույն թվականի նոյեմբերի 6-ին կամ 7-ինՔՀԻ կողմից կատարված ուսումնասիրության արդյունքում հաստատվել էոր վերջինսիրոք ստացել է ուժեղ հոգեբանական տրավմա և ներկայումս ստանում է բուժումԻնչպես զորակոչվելիսայնպես էլծառայության ընթացքումբուժզննության ժամանակ Ա.Հակոբյանի մոտ որևէ հոգեկան խնդիր չի արձանագրվելնա ճանաչվել է շարքային ծառայության համարպիտանիՀետևաբար առողջական խնդիրները նա ստացել է ծառայությունը իրականացնելիս՝ դաժանանմարդկային վերաբերմունքիարդյունքում:  Դեպքի առիթով ՀՀ քննչական կոմիտեի զինվորական քննչական գլխավոր վարչության 9-րդ կայազորային քննչական բաժնում13.11.2016 թՀՀ քրեական օրենսգրքի 358 .1-րդ հոդվածի երկրորդ մասի հատկանիշներով հարուցվել է թիվ 90555515 քրեական գործը և Ա.Հակոբյանը ճանաչվել է տուժող: Սակայն 11.06.2016 թ.  ՀՀ քննչական կոմիտեի քննչական գլխավոր վարչության 9-րդ կայազորային քննչական բաժնի ՀԿԳ քննիչ Հ.Հայրապետյանը որոշում է կայացրել քրեական հետապնդում չիրականացնելու և քրեական գործի վարույթը կարճելու մասին:   Սույն որոշման դեմ 19.09.2016 թՀՀ Գլխավոր դատախազի  ժամանակավոր պաշտոնակատար Ա. Հարությունյանին փաստաբանը բողոք է  ներկայացրել  քրեական գործի վարույթը կարճելու մասին 11.06.2016 թքննիչի որոշման դեմ:   29.09.2016 թ ՀՀ զինվորական դատախազՀՀ գլխավոր դատախազի տեղակալ ԱՀարությունյանը որոշում է կայացրել բողոքը մերժելումասին: 17.10.2017 թ դատախազության և քննչական մարմնի անգործության դեմ ներկայացվել է բողոք Սյունիքի մարզի ընդհանուրիրավասության դատարան: 16.01.2017 թ Սյունիքի մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանը որոշում է կայացրել բողոքը մերժելու մասին: 24.01.2017 թ Սյունիքի մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանի որոշման դեմ փաստաբանը  ներկայացրել է  վերաքննիչ բողոք: 22.06.2017 թ վերաքննիչ դատարանը որոշում է կայացրել փաստաբանի  կողմից ներկայացված բողոքը բավարարելու մասին և գործըուղարկել է դատարան՝ նոր քննության: 15.09.2017 թ Սյունիքի մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանը որոշում է կայացրել փաստաբանի  ներկայացված բողոքըմերժելու մասին:  09.01.2018 թ վերաքննիչ դատարանը որոշում է կայացրել փաստաբանի  ներկայացրած վերաքննիչ բողոքը մերժելու մասին։ .05.2018 թ վճռաբեկ դատարանը  որոշում է կայացրել  վճռաբեկ բողոքը ընդունել  վարույթՀիշեցնենքոր   2018 թ հունվարի 9-ին«Ընդդեմ իրավական կամայականության» ՀԿ-ի փաստաբան ԱՂարագյոզյանը վերաքննիչ դատարանի որոշման դեմ ներկայացրել  է վճռաբեկբողոք։   Բողոքում մասնավորապես նշվում էոր Վերաքննիչ դատարանը  կայացնելով նշված որոշումըթույլ է տվել ՀՀ Սահմանադրության 18-րդՔրեական դատավարության օրենսգրքի 290-րդ,7-րդ,8-րդ, 9-րդ, 17-րդ հոդվածներիՄԻԵԿ-ի 6-րդ հոդվածով սահմանված արդարդատաքննության իրավունքը ինչպես նաև ՄԻԵԿԻ-Ի 3-րդ հոդվածով նախատեսված խոշանգումներից զերծ մնալու իրավունքը։ Փաստորեն վերաքննիչ դատարանը պետք է գնահատական տարթե արդյոք  խախտվել է տուժողի իրավունքները և ազատություններըև արդյոք խախտվել է տուժողի ՄԻԵԿ-ի 3-րդ հոդվածով նախատեսված խոշտանգումներից զերծ մնալու իրավունքըսակայն դատարան միայնչքննարկելով այդ խախտումներըմիայն նշել էոր առաջին ատյանի դատարանը իրավացիորեն փաստել էոր վարույթը իրականացնողմարմնի գործողությունները եղել են օրինականորն էլ հիմք է տալիս ենթադրելու այնոր  վերաքննիչ դատարանը  սույն գործով եղել էկաշկանդված և չի կայացրել օրինական որոշում։    Բողոքում փաստաբանը նշել էոր  դատարանի որոշումը ակնհայտ հակասում է քրեական դատավարության օրենսգրքիպահանջներին որի արդյունքում խախտվել է Ա. Հակոբյանի ՄԻԵԿ-ի 3-րդ հոդվածի պահանջըդատարանի գործը քննել է միակողմանի,բազմակողմանի լրիվ և օբյեկտիվ քննություն չի իրականացրել: Չի անդրադարձել   բողոքում  բարձրացված այն հարցերինորոնց,  ըստէության դատարանը պարտավոր է իրավական  գնահատական տալ։  ԱՂարագյոզյանը  գտնում էոր 11.06.2016թՀՀ քննչական կոմիտեի զինվորական քննչական գլխավոր վարչության 9-րդ կայազորայինքննչական բաժնի քննիչի և ՀՀ Գլխավոր դատախազի տեղակալ Ա.ՀՀարությունյանի  կողմից կայացված որոշումները  անհիմն են և չեն բխումՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի նորմերի պահանջներից: Նմանորոշման կայացման  պարագայում Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասի կոնվենցիայի 3-րդ հոդվածով նախատեսված՝ Ա.Հակոբյանի իրավունքը  խախտվում  է  նաև  նույն  կոնվենցիայի  1- ին  հոդվածի  զուգակցմամբ,  քանի  որ  նման  պարագայում  Հայաստանի  Հանրապետությունը  ի  դեմս  ՀՀ  քննչական  կոմիտեի քննչական գլխավոր վարչության 9-րդ կայազորային բաժնի քննիչի և զինվորական դատախազության  և դատարանի  դեպքի առթիվ չեն իրականացրել  արդյունավետ քննություն, որի արդյունքում համապատասխան անձիք չեն  ենթարկել պատասխանատվության մեղավոր անձանց  Փաստորեն ըստ վերաքննիչ  դատարանի տրամաբանության տուժող կողմը պետք է ապացուցի որ ենթարկվել է խոշտանգման կամվատ վերաբերմունքի։ Կարելի է փաստելոր վերաքննիչ դատարանը պետության բեռը դրել է տուժող կողմի վրաայն պարագայում որ պետությունը  պետք է ապացուցի այն փաստը  որ ԱՀակոբյանը չի ենթարկվել ՄԻԵԿ-ի 3-րդ հոդվածով արգելված արարքի։   Փաստաբանը նշել է նաևոր վերաքննիչ բողոքը ընթերցելով՝ տպավորություն է ստեղծվումոր դատարանը ոչ թե իրականացրել էարդարադատությունայլ ստանձնել է առաջի ատյանի դատարանի պաշտպանի դերը։  Փաստաբանը իր բողոքում  նշել էոր մի շարք անձանց ցուցմունքները արժանահավատության արժանի չենքանի որ հրամանատարիհսկողության տակ գտնվող անձիք չէին կարող արժանահավատ ցուցմունքներ տալ։  Սակայն վերաքննիչ դատարանը  իր բողոքը մերժելու մասին որոշման մեջ  իրավական գնահատական չի տվել այդ    անձանցցուցմունքների արժանահավատության հարցինԵթե վերաքննիչ դատարանը գործը քններ և միակողմանի քննության չիրականացներ,ակնհայտ էոր պետք է  վերը նշված անձանց ցուցմունքները համարվեին ոչ արժանահավատքանի որ ակնհայտ էոր վերը նշվածզինծառայողները այդ պահին գտնվել են Ջ. Մկրտչյանի անմիջական հսկողության տակ: ՀՀ պաշտպանության նախարարության կենտրոնական ռազմաբժշկական հանձնաժողովի                 02.02.2016 թ եզրակացությանհամաձայնԱ. Հակոբյանը գտնվում է գերլարված  վիճակումզինվորական համազգեստով անձ տեսնելիս՝ անկախ նրա սեռից ընկնում է խորը դեպրեսիայի մեջի հայտ է գալիս բուռն կերպով դրսևորված վախի զգացումորը արտահայտված է լացիպաշտպանականշարժումների և պաշտպանական ոռնոցների տեսքով: Միայն սա ընթերցելովիրավաբան լինել պետք չէ հասկանալու համարոր այդ ամիսների ընթացքում Ա. Հակոբյանը զորամասումենթարկվել է  խոշտանգումների և անմարդկային դաժան վերաբերմունքի:    ՄԻԵԿ-Ի  Կոնվենցիայի 3-րդ հոդվածի իմաստով և կիրառման շրջանակը պարզաբանվում  է Մարդու իրավունքների Եվրոպականդատարանը /ՄԻԵԴվճռռներումՄԻԵԴ-ի դատական պրակտիկայի վերլուծությունը ցույց է տալիսոր 3-րդ հոդվածի կիրառման ոլորտըբավականին լայն էորպես 3-րդ հոդվածի խախտում համարվում են վարքագծային տարատեսակ դրսևորումներըտարբեր արարքներըինչպես նաև տարբեր են խախտումը կատարած սուբյեկտները:  ԱվելինՄԻԵԴ-ը  խախտում է համարել ոչ միայն խոշտանգում կամ անմարդկային վերաբերմունք պարունակող արարք կատարելն /էական խախտում/, այդ պետության կողմից 3-րդ հոդվածով նախատեսված իրավունքի խախտման փաստը  արդյունավետ քննություն չիրականացնելը և կատարողին պատասխանատվության չենթարկելն:   ՄԻԵԴ-ը՝ սահմանելով արարքի որպես խոշտանգում որակելու չափանիշներընշում էոր խոշտանգում է հանդիսանումդիտավորությամբ կատարված անմարդկային վերաբերմունքըորը պատճառել է շատ լուրջ և դաժան տառապանքԴատարանըառանձնահատուկ ընդգծել է դիտավորությունը և տառապանքի ուժգնությունը կամ լրջությունըորպես կարևորագույն չափորոշիչներ, /տեսԱքսոյնը ընդդեմ Թուրքիայի գործով վճիռը  առ 18 դեկտեմբերի 2000 թ տարբերակ 64/ :  Իսկ որպես նվաստացուցիչ ՄԻԵԴ-ը սահմանում է այնպիսի վերաբերմունքըորը տուժողի մոտ առաջացնում է վախիտառապանքի ևստորադասության զգացողությունորը կարող է նսեմացնել և ստորացնել իրեն տես /Դիքմենը ընդդեմ Թուրքիայի գործով վճիռ առ 11 հուլիսի2000 թ պարբ 95/: Դատարանը արձանագրել էոր վերաբերմունքը որպես նվաստացուցիչ որակելու համար բավարար էանգամ այնոր տուժողն իրեննվաստացած է զգացելնույնիսկ եթե նման տպավորություն չի ստեղծել այլ անձանց մոտ: Այսպես նախաքննությամբ պարզվել էոր 06.11.2015 թ երեկոյան Ա. Հակոբյանը հոգեկան շեղումների նշաններով ընդունվել էզորամասի բուժկետիսկ հաջորդ օրը` 07.11.2015 թ ՀՀ ՊՆ 50569 զորամասի հրամանատարի հրամանի համաձայննա հետազոտվել է  ևբուժում ստանալու նպատակով ուղեգրվել է ՀՀ

Լրահոս

Արխիվ

March 2017
Երկ ԵրքՉոր Հնգ Ուրբ Շաբ Կիր