ՀՀ առաջին փոխվարչապետ Արարատ Միրզոյանը Նյու Յորքում Բարձրաստիճան քաղաքական ֆորումի ընթացքում ներկայացրել է Կամավոր ազգային զեկույցը: Նա, իր խոսքում, մասնավորապես, նշել է. «Զեկույցը ներառում է Կայուն զարգացման նպատակների (ԿԶՆ-ների) իրագործման հիմքում ընկած կարեւորագույն հանգամանքները եւ գործոնները, ինչպես նաեւ երկրի քաղաքականության եւ կատարողականի վեց ամիս տեւած մանրակրկիտ ուսումնասիրության եւ բազմաշահակից մասնակցային քննարկումների գործընթացը եւ հիմնական եզրահանգումները։ Զեկույցի սկզբում ընդհանուր տեղեկություններ են ներկայացվում Հայաստանի վերջին շրջանի տնտեսական, սոցիալական եւ քաղաքական զարգացումների վերաբերյալ, որը թույլ է տալիս պատկերացնել այն համատեքստը, որի շրջանակում կազմվել է կամավոր ազգային զեկույցը։ Քննարկումը հիմնվում է Հայաստանում ԿԶՆ-ների ազգայնացման փորձի վրա, որը ներկայումս ընթացքի մեջ է՝ համապետական մասնակցային գործընթացով։ Ներկայացվում են ԿԶՆ-ների իրականացման ուղղությամբ տարվող աշխատանքները՝ հավուր պատշաճի ուսումնասիրելով Հայաստանում կամավոր ազգային զեկույցի նշանակությունը եւ գործընթացի առանձնահատկությունները։ Կամավոր ազգային զեկույցը Հայաստանում, ինչպես մի շարք այլ պետություններում, կազմվել է համալիր գործընթացի արդյունքում, որը ներառել է փոխկապակցված մի շարք աշխատանքներ, որոնք կարող են խմբավորվել հետեւյալ կերպ. (i) քաղաքականության ուղղությամբ տարվող աշխատանքներ, (ii) տվյալների ուղղությամբ տարվող աշխատանքներ, (iii) ինստիտուցիոնալ աշխատանքներ, եւ (iv) երկխոսության աշխատանքներ։ Զեկույցում դիտարկվել է ազգային ռազմավարության հայեցակարգը՝ ներառյալ ոլորտային ռազմավարությունները եւ քաղաքականությունները, ինչպես նաեւ դրա կապը ԿԶՆ-ների հետ, մասնավորապես՝ կայուն զարգացման երեք չափումների՝ տնտեսականի, սոցիալականի եւ բնապահպանականի ընդգրկումը։ Ռազմավարության իրականացմանն օժանդակելու է ինստիտուցիոնալ այն համակարգը, որով առաջնորդվելու է ԿԶՆ-ների ազգայնացման եւ ԿԶՆ-ների իրականացման աշխատանքը։ Հայաստանն այս նպատակի համար հատուկ ինստիտուցիոնալ համակարգ է ձեւավորել, որը ներառում է Հետ-2015 աշխատանքային խումբը, Կայուն զարգացման ազգային խորհուրդը, ԿԶՆ-ների ազգայնացման միջգերատեսչական աշխատանքային խումբը եւ ԿԶՆ նորարարության ազգային լաբորատորիան։ Մանրամասնորեն վերլուծված են կամավոր ազգային զեկույցի հիմնական եզրահանգումներն Հայաստանում ԿԶՆ-ների իրագործման մասով՝ ներառյալ այն ոլորտները, որոնցում առկա է առաջընթաց, մտահոգիչ ոլորտները, հաջողված փորձի օրինակները, նորարարությունները եւ լուծումների հնարավորությունները։ Առանձնակի ուշադրության են արժանացել ՄԱԿ-ի կայուն զարգացման բարձրաստիճան քաղաքական ֆորումի հիմնական թեմայի մեջ ընդգրկված նպատակները եւ թիրախները, մասնավորապես՝ «վերափոխումը կայուն եւ դիմակայուն հասարակությունների»։ Կայուն եւ դիմակայուն հասարակության վերափոխվելու համար անհրաժեշտ են մոտեցումների, մեխանիզմների եւ համագործակցության ձեւերի փոփոխություններ։ Կառավարության քաղաքականությունից եւ գործողություններից զատ անհրաժեշտ է հասարակության յուրաքանչյուր անդամի, տնտեսվարողների եւ քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչների իրական եւ ակտիվ ներգրավումը։ Այն փաստը, որ կամավոր ազգային զեկույցի գործընթացը համընկել է Հայաստանում նոր իշխանության ձեւավորման գործընթացի հետ, լուրջ թափ է հաղորդել ԿԶՆ-ների իրագործման ջանքերը բազմապատկելու եւ ԿԶՆ-ների իրագործումն էլ ավելի արագացնելու նոր ուղիներ փնտրելու համար։ Կամավոր ազգային զեկույցը թույլ է տալիս ավելի հստակորեն պատկերացնել իրավիճակը՝ միեւնույն ժամանակ լրացուցիչ հրատապություն հաղորդելով դրան, որն անշուշտ էական դրդապատճառ է մեր ջանքերի արդյունավետությունն էլ ավելի մեծացնելու համար։ Կամավոր ազգային զեկույցը մեր կառավարության համար լավ հնարավորություն է՝ ԿԶՆ-ների շրջանակում կատարված աշխատանքը գնահատելու եւ «Նոր Հայաստանի» մեր տեսլականն իրականություն դարձնելու համար անհրաժեշտ նորարար եւ ազդեցիկ լուծումներ մշակելու համար։ Մեր նպատակն է իրական փոփոխությունների հասնել Հայաստանում, որոնք կերաշխավորեն մեր քաղաքացիների ազատությունը, երջանկությունը եւ բարեկեցությունը։ Ամփոփելով, ցանկանում եմ վերահաստատել, որ մենք լի ենք վճռականությամբ՝ ի կատար ածելու հնարավորինս հավակնոտ բարեփոխումներ։ Հավատացած ենք, որ միջազգային հանրությունն այս ճանապարհին կլինի մեր կողքին։