00:00:00

Խաղամոլության կտրուկ աճ՞, թե՝ փողերի լվացման նոր մեխանիզմ Հայաստանում. 5.8 տրիլիոն դրամի խաղադրույք՝ աղքատ Հայաստանում

18:01, 12 սեպտեմբեր 2023 Սոցիալական Հայաստան

Հայաստանում խաղադրույքների ոլորտի շրջանառությունը 2023 թվականի 6 ամիսների ընթացքում աճել է 0,4 տոկոսով: Այդ մասին ԱԺ-ում՝ «Շահումով խաղերի, ինտերնետ շահումով խաղերի և խաղատների մասին» օրենքում լրացում կատարելու մասին և «Վիճակախաղերի մասին» օրենքում լրացում կատարելու մասին օրենքների նախագծերի փաթեթը ներկայացնելիս ասաց ֆինանսների փոխնախարար Ավագ Ավանեսյանը: Նա նաև տեղեկացրեց, որ ոլորտը 2022 թվականին համաշխարհային միջինից մի քանի անգամ ավելի աճ է ցույց տվել՝ չնայած սահմանափակող միջոցներին:

Շահումով խաղերի ոլորտում կատարված խաղադրույքների առյուծի բաժինը վերջին տարիներին մշտապես կազմել են ինտերնետ շահումով խաղերը, այսինքն՝ առցանց կազինոները և սպորտային վիճակախաղերը։ Խաղադրույքների միայն 2 տոկոսն է արվում խաղատներում։ Վերջին տարիներին գրանցված բուքմեյքերական խաղադրույքների շարունակական աճն առավել պատկերավոր երևում է տարեկան ցուցանիշներով, որտեղ բացարձակ ռեկորդը , 2022 թվականին  գրանցված 5.8 տրիլիոն դրամի խաղադրույքն է: 2022-ի մարտին ընդունված օրենսդրական փոփոխություններով արգելվեց բոլոր տեսակի կազինոների, շահումով խաղերի և վիճակախաղերի գովազդը։ Օրենքն ուժի մեջ մտավ 2022-ի սեպտեմբերին։ 2022-ի հունիսից արգելվեց կանխիկ եղանակով տոտալիզատորների՝ վիճակախաղերի հաշիվներին գումար մուտքագրելը կամ ելքագրելը։ Սակայն, դա էլ չօգնեց և ինչպես տեսնում ենք Հայաստանում կատարված խաղադրույքների թիվը աճում է երկրաչափական պրոգրեսիայով:

Բնական է, որ այս պարագայում  ֆինանսական միջոցների արտահոսքի և փողերի լվացման հավանական առկայության ռիսկ կարող է լինել, քանի որ վիճակախաղերի և խաղադրույքների ոլորտի 4 խոշոր կազմակերպությունների գեներացված միջոցները 2023-ին 2018-ի համեմատությամբ հնգապատկվել են՝ կազմելով ՀՆԱ-ի (համախառն ներքին արդյունք) շուրջ 30 տոկոսից ավելին: Իսկ ինչպես՞ է տեղի ունենում վերը նշված փողերի լվացումը բույքմեյքերական ընկերությունների միջոցով: Հանցագործը միջնորդ է գտնում, ի դեմս բուքմեյքերական գրասենյակի, գումար է ներդնում այնտեղ, մի քանի խաղադրույք է կատարում, ապա հանում միջոցները։ Սակայն, որևէ մեկը չի կարող բացառել, որ «հանցագործի»  դերը չեն ստանձնի հենց իշխանությունները, որոնք էլ կեղտոտ փողերի լվացումը կփորձեն իրականացնել հենց վերը նշված սխեմաներով: Դա չի կարելի բացառել Հայաստանի դեպքում, այն պարզ պատճառով, որ գումարը որի մասին խոսք է գնում աստղաբաշխական է մեր երկրի նման փոքր երկրների համար և ինչպես ասում են՝ այստեղ մի բան ակնհայտորեն այն չէ , քանի որ Հայաստանում նոնսենս է նման չափի գումարների շարժը: Տարակուսելի է նաև, որ մինչ այս պահը պատկան կառույցները նման որևէ դեպք չեն հայտնաբերել, չնայած փողերի լվացման այս մեխանիզմը ամենատարածված մեխանիզմներից մեկն է աշխարհում: Ստացվում է, որ մի կողմից իշխանությունները ձևական պայքար են մղում խաղամոլության դեմ, մյուս կողմից կատարված խաղադրույքների թիվը Հայաստանում գնալով միայն աճում է, իսկ պատկան մարմինները իշխանության  «ձեռքը»  այդ հսկայական և անկառավարելի գումարային հոսքերի մեջ չեն տեսնում…

Հիշեցնենք, որ կատարված խաղադրույքների ծավալը 2017-ին կազմել է 138,5 մլրդ դրամ, 2018-ին՝ 333,6 մլրդ դրամ, 2019-ին հատել է տրիլիոնի շեմը եւ կազմել է 1,1 տրլն դրամ, 2020-ին՝ մոտ 2 տրլն դրամ, 2021-ին՝ 3,9 տրլն դրամ։ Հատկանշական է, որ 2022-ի 11 ամիսներին գրանցված 5,3 տրլն-ի մեջ ներառված չեն դեկտեմբերի տվյալները, հետեւապես՝ նաեւ Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնության խաղերի (որոնք անցկացվել են նոյեմբերի 20-ից դեկտեմբերի 18-ը ներառյալ) մեծ մասի ժամանակ արված խաղադրույքների ծավալը։ Այս թվում ներառված չեն նաեւ խաղատներում կատարված խաղադրույքները։

Լրահոս

Արխիվ

March 2017
Երկ ԵրքՉոր Հնգ Ուրբ Շաբ Կիր