Իրանը և Հայաստանը հարևաններ են, և Իրանի Իսլամական Հանրապետության արտաքին քաղաքականության առաջնահերթություններից է բոլոր հարևանների, այդ թվում՝ Հայաստանի հետ հարաբերությունների ընդլայնումը։ Այս մասին Հանրային հեռուստաընկերությանը տված հարցազրույցում ասել է Իրանի փոխարտգործնախարար Մաջիդ Թախտ Ռավանչին։
Նա, մասնավորապես, նշել է. «Հայաստանը բարեկամ երկիր է, որի հետ մենք մշտապես լավ հարաբերություններ ենք ունեցել։ Իրանի և Հայաստանի միջև պատմական ու մշակութային ընդհանրություններ կան։ Հայաստանցիները, ինչպես գիտեք, լավ շփումներ ունեն Իրանում ապրող հայերի հետ, այնպես որ շատ միավորող բաներ ունենք և պետք է ձգտենք ամրապնդել մեր հարաբերությունները տարբեր ոլորտներում։ Որպես հարևաններ՝ վայելում ենք առևտրային, մշակութային երկկողմ հարաբերությունները, պաշտոնյաների միջև էլ շփումները լավ մակարդակի վրա են»:
Թախտ Ռավանչիի խոսքով՝ Իրանի ԱԳ նախարարը մի քանի օր առաջ Երևանում էր, ինչը խոսում է այն մասին, որ երկու երկրներն օգտագործում են բոլոր հնարավորությունները՝ ընդլայնելու հարաբերությունները։
«Մենք որևէ դժվարություն չենք տեսնում տարբեր ոլորտներում հարաբերությունների ընդլայնման հարցում։ Գործակցության ոլորտները բազմաբնույթ են, կարծում ենք՝ դրանք խորացնելու հսկայական ներուժ կա»,-նշել է նա:
Անդրադառնալով հարցին, թե որոնք են Իրանի արտաքին քաղաքականության առաջնահերթությունները և կարմիր գծերը Հարավային Կովկասում, Իրանի ԱԳ փոխնախարարը պատասխանել է. «Մենք ցանկանում ենք լավագույն հարաբերություններն ունենալ բոլոր հարևան երկրների հետ, ունենք որոշակի սկզբունքներ բոլոր երկրների, այդ թվում՝ հարևանների հետ հարաբերություններում։
Իրանի համար առաջնահերություն է յուրաքանչյուր երկրի տարածքային ամբողջականության և ինքնիշխանության նկատմամբ հարգանքը։ Մենք չենք ընդունում հարևան երկրների միջև սահմանների որևէ փոփոխություն։ Հետևաբար, եթե այս սկզբունքները պահպանվեն, կարծում ենք, որ կարող ենք լավ հարաբերություններ ունենալ բոլոր հարևանների հետ։ Նաև կարծում ենք, որ դա անհրաժեշտ է ցանկացած երկու հարևանների միջև դրական հարաբերությունների համար»։
Մաջիդ Թախտ Ռավանչին անդրադարձել է նաև Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև խաղաղության համաձայնագրի տեքստի շուրջ համաձայնությանը:
Այս առնչությամբ նա, մասնավորապես, ասել է. «Շատ լավ նորություն է, որ համաձայնագիրը վերջանական տեսքի է բերվել։ Մեր կարծիքով՝ որքան շուտ ստորագրվի այդ փաստաթուղթը, այդքան լավ կլինի երկու երկրների, ինչպես նաև ամբողջ տարածաշրջանի համար։ Շատ արյունահեղություն, ատելություն և պատերազմ ենք տեսել տարածաշրջանում, ժամանակն է վերջ տալ դրան: Հավատացած ենք, որ հարկավոր է կենտրոնանալ այն հնարավորությունների վրա, որոնք կբացվեն ոչ միայն Հայաստանի և Ադրբեջանի, այլև ամբողջ տարածաշրջանի համար։ Իսկ Իրանը, որպես երկու երկրների բարեկամ, պատրաստ է բարեկամության ձեռք մեկնել Հայաստանին և Ադրբեջանին, չենք վարանի անել հնարավորը՝ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների բարելավմանը նպաստելու համար։
Հարկավոր է կենտրոնանալ ապագայի վրա։ Նախկինում երկու երկների միջև խնդիրներ են եղել, սակայն ռազմական ճանապարհով կարգավորում լինել չի կարող, դա միշտ ժամանակավոր լուծում է։ Անցյալը անցյալում է։ Հիմա ժամանակն է, որ երկու ժողովուրդներն էլ տեսնեն, թե ինչ հնարավորություններ կան հարաբերությունները կարգավորելու համար։ Մասնավորապես՝ տնտեսական դաշտում մեծ ներուժ կա, Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև «Խաղաղության պայմանագրի» կնքման դեպքում դրանից կօգտվի ամբողջ տարածաշրջանը»:
Անդրադառնալով Հայաստանի ներկայացրած «Խաղաղության խաչմերում» նախագծին և դրա հնարավոր ազդեցությանը տարածաշրջանում՝ Մաջիդ Թախտ Ռավանչին ասել է. «Կարծում եմ, որ հարևան երկրների միջև կապը փաստ է, և դա պետք է հարգել։ Հարևան երկրների միջև տրանսպորտային միջանցքները, այդ երկրներին կապող երթուղիները կարևոր են առևտրային հարաբերությունների զարգացման տեսանկյունից։ Մենք աջակցում ենք հարևան երկրների միջև կապերի դիվերսիֆիկացմանը, դա լավագույն միջոցն է, որի շնորհիվ ժողովուրդները կարող են օգուտներ քաղել իրենց երկրների հարաբերություններից։
Իրանը և Հայաստանը որպես հարևաններ կարող են օգտագործել տարբեր հնարավորություններ։ Օրինակ՝ Հայաստանը կարող է հասնել Իրանի մյուս հարևաններին՝ օգտվելով Իրանի ճանապարհներից ու երկաթուղային համակարգից։ Եվ հակառակը՝ Իրանը Հայաստանի միջոցով կարող է միանալ Հայաստանի հարևան երկրներին, ուստի հաղորդակցությունները կարևոր են հարևան երկրների միջև առևտուրը դիվերսիֆիկացնելու համար»։
Հարցին, թե ինչպես է Թեհրանը գնահատում այն, որ Հայաստանը զարգացնում է նաև համագործակցությունը ԵՄ–ի հետ, Իրանի փոխարտգործնախարարը պատասխանել է. «Ցանկանում եմ ընդգծել, որ հարաբերությունների զարգացումը յուրաքանչյուր ինքնիշխան երկրի ներքին գործն է։ Դա վերաբերում է նաև ԵՄ–ի հետ Հայաստանի հարաբերություններին։ Մենք չենք խառնվում մեր հարևանների ներքին որոշումներին։ Հայաստան–ԵՄ հարաբերությունների զարգացումը դրական ենք գնահատում։ Այդ համատեքստում կարող են առաջ գալ Հայաստան–Իրան–ԵՄ եռակողմ գործակցության հնարավորություններ, ինչը մենք կողջունենք։ Կարող ենք տարածաշրջանը միասին զարգացնել, կարելի է մտածել այդ մասին»։
Խոսելով այն մասին, որ վերջին շրջանում քննարկվում է Ադրբեջանի՝ Աբրահամյան համաձայնագրերին հնարավոր միանալը, և որ Ադրբեջանը շարունակում է Իսրայելի նավթի հիմնական մատակարարներից մեկը լինել, Թախտ Ռավանչին նշել է. «Աբրահամյան համաձայնագրերի մասով մեր դիրքորոշումը հստակ է, չենք կարծում, որ դա կարող է նպաստել Մերձավոր արևելքում խաղաղությանն ու անվտանգությանը։ Պաղեստինը չպետք է օկուպացվի, և սա ամենակարևորն է, որ պետք է մեր տարածաշրջանին։ Իսրայելը կարող է օգտագործել բոլոր հնարավորությունները ուշադրությունը շեղելու տարածաշրջանի իրական խնդիրներից։ Քանի դեռ Պաղեստինն օկուպացված է, դիմադրությունը կշարունակվի, քանի որ մարդիկ չեն կարող ընդունել իրենց նկատմամբ գերիշխանությունը և օկուպացիան, իսկ իսրայելցիները կարող են մտածել, թե տարբեր մեթոդներով կարող են շեղել միջազգային հանրության և Մերձավոր Արևելքի ուշադրությունը՝ հեռանալու Պաղեստինյան պետության ստեղծման անհրաժեշտությունից»:
